Celem pomocy społecznej jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka. Rodzaj, forma i wielkość świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, a także powinny odpowiadać celom i możliwościom finansowym ośrodka. Zakres i wysokość przyznawanej pomocy zależą przede wszystkim od sytuacji bytowej klienta, jego sytuacji zdrowotnej, zawodowej i społecznej.

Osobom i rodzinom, które nie są w stanie samodzielnie pokonać trudnych sytuacji życiowych, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości może być przyznana pomoc w niżej wymienionych formach:

Świadczenia pieniężne:
– zasiłek stały,
– zasiłek okresowy,
– zasiłek celowy,
– specjalny zasiłek celowy,
– wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd,

Świadczenia niepieniężne:
– praca socjalna,
– bilet kredytowany,
– składki na ubezpieczenie zdrowotne,
– składki na ubezpieczenie społeczne,
– pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
– sprawienie pogrzebu,
– poradnictwo specjalistyczne,
– interwencja kryzysowa,
– schronienie,
– posiłek, w tym dożywianie dzieci w szkołach.
– niezbędne ubranie,
– usługi opiekuńcze,
– pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,
– współpraca z Klubami Seniora,
– współpraca z organizacjami pozarządowymi, stowarzyszeniami, fundacjami, kościołami, związkami wyznaniowymi oraz innymi instytucjami w zakresie realizacji zadań pomocy społecznej,

Zasady udzielania świadczeń z pomocy społecznej

Prawo do świadczeń pomocy społecznej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, przysługuje:
1) osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
2)  cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiadającym zezwolenie na osiedlenie się, zgodę na pobyt tolerowany lub status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej,
3) obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej Obszaru Gospodarczego przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt.

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, na zasadach określonych w ustawie, z powodu:
– ubóstwa,
– sieroctwa,
– bezdomności,
– potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
– bezrobocia,
– niepełnosprawności,
– długotrwałej choroby lub ciężkiej choroby,
– przemocy w rodzinie,
– bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
– alkoholizmu lub narkomanii,
– trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego,
– zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
– trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,
– klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:
– osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 542 zł.,
– osobie w rodzinie, w  której dochód na osobę nie przekracza kwoty 456 zł.
– rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z wyżej wymienionych powodów lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.

Osobom i rodzinom uzyskującym dochód z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 250 zł.
Kryteria dochodowe podlegają weryfikacji co 3 lata, z uwzględnieniem wyniku badań progu interwencji socjalnej.

Za dochód rodziny uważa się  sumę miesięcznych dochodów osób w rodzinie z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszoną o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, składki z tytułu ubezpieczeń: zdrowotnych, emerytalnych, rentowych i chorobowych oraz kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Do dochodów nie wlicza się:
– jednorazowych pieniężnych świadczeń socjalnych,
– wartości świadczeń w naturze,
– świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych

       UDZIELANIE POMOCY SPOŁECZNEJ

Zgłoszenie wniosku o udzielenie pomocy:

Postępowanie w sprawie świadczeń pomocy społecznej wszczynane jest na wniosek osoby zainteresowanej, bądź innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego. Ośrodek przyjmuje także wszelkie zgłoszenia od osób, instytucji i organizacji społecznych, dotyczące konieczności udzielania pomocy każdej osobie lub rodzinie, znajdującej się w trudnej sytuacji życiowej i niezdolnej do samodzielnego zaspokajania np. potrzeb bytowych. Pomoc społeczna może być udzielana również z urzędu, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej pełnomocnika.

Przeprowadzenie wywiadu środowiskowego i opracowanie planu pomocy:

Podstawą udzielenia pomocy jest wywiad środowiskowy sporządzony w miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się o pomoc, a w sprawach nie cierpiących zwłoki, w miejscu pobytu osoby ubiegającej się o pomoc. Brak zgody na przeprowadzenie wywiadu jest równoznaczny z rezygnacją z pomocy społecznej.
Celem wywiadu środowiskowego jest rozeznanie sytuacji bytowej, rodzinnej, zdrowotnej i mieszkaniowej osoby (rodziny) ubiegającej się o pomoc. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współudziału w rozwiązaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji, a także nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

Pracownik socjalny przeprowadzający wywiad rodzinny (środowiskowy) może domagać się od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Odmowa złożenia oświadczenia jest podstawą wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia.

Zakres i formy współdziałania określa kierownik ośrodka pomocy społecznej lub upoważniony przez niego pracownik socjalny.

Pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy w ciągu 14 dni od daty wszczęcia postępowania, a w sprawach pilnych w terminie 2 dni. Strona występująca o pomoc powinna zgromadzić dokumenty stanowiące podstawę ustalenia jej danych personalnych, stanu zdrowia, sytuacji rodzinnej i materialnej. W trakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego ustalany jest, w porozumieniu z klientem, plan pomocy. Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy mogą zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej.

Wymagane dokumenty

Osoby i rodziny ubiegające się o pomoc z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej są zobowiązane do udokumentowania swojej trudnej sytuacji społeczno-bytowej. Wiąże się to z koniecznością dostarczenia przez osoby ubiegające się o pomoc szeregu różnorodnych zaświadczeń, oświadczeń itp. Szczegółowych informacji w każdym indywidualnym przypadku udziela właściwy pracownik socjalny w trakcie zgłaszania się o pomoc lub w trakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego.

Wydawanie decyzji

Świadczenia z pomocy społecznej przyznawane są w formie decyzji. Decyzje w sprawach świadczeń pomocy społecznej są wydawane w formie pisemnej. W szczególnych przypadkach decyzja może być wydana w formie ustnej; nie dotyczy to decyzji o odmowie przyznania pomocy.
Świadczenia w postaci pracy socjalnej i poradnictwa nie wymagają wydania decyzji.

Odwołania od decyzji GOPS

Stronom przysługuje prawo odwołania od decyzji Kierownika GOPS, w ciągu 14 dni od daty jej otrzymania. Odwołanie wnosi się na piśmie poprzez Kierownika GOPS. Odwołania należy kierować do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lesznie, przy ul. Słowiańskiej 54.

Realizacja przyznanych świadczeń.

Realizacja świadczeń pieniężnych odbywa się zazwyczaj w formie wypłat w kasie, w terminach określonych w decyzji. Niektóre ze świadczeń realizowane są w formie rzeczowej. Pomoc w formie usług opiekuńczych realizują opiekunki zatrudnione w GOPS.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2013r poz. 182 ze zm.).